Chuyên mục Ngày này năm xưa số ra ngày 17-3-2022 cũng được Báo Quân đội nhân dân Điện tử thực hiện dưới hình thức các tác phẩm phát thanh podcast và video clip trên Chuyên trang Media Báo Quân đội nhân dân Điện tử, trân trọng mời bạn đọc xem thêm.
Một số sự kiện trong nước và quốc tế ngày 17-3
Sự kiện trong nước
- Ngày 17-3-1930: Ban Chấp hành lâm thời Đảng bộ Hà Nội (của Đảng Cộng sản Đông Dương) thành lập tại nhà số 42 phố nhà Thiếc. Ban Chấp hành Đảng bộ Hà Nội gồm có ba đồng chí: Đỗ Ngọc Du, Nguyễn Ngọc Vũ và Lều Thọ Nam.
Nhà số 5D, phố Hàm Long, Hà Nội - Nơi họp thành lập Chi bộ Đảng Cộng sản đầu tiên ở Việt Nam do Trần Văn Cung là Bí thư, tháng 3-1929. Ản tư liệu - Ngày 17-3-1931: Khánh thành Nhà bảo tàng của Trường Viễn Đông Bác Cổ ở Hà Nội. Hiện nay là Viện Bảo tàng lịch sử Việt Nam.
- Ngày 17-3-1963: Hồ Chủ tịch đến thǎm nhà ǎn khu tập thể Kim Liên.
- Ngày 17-3-1975: Ngày giải phóng tỉnh Gia Lai.
Việc giải phóng tỉnh Gia Lai không chỉ có ý nghĩa đối với toàn thể nhân dân trong toàn tỉnh mà nó còn có ý nghĩa chiến lược quan trọng trong việc Bộ Chính trị quyết định giải phóng miền Nam trong năm 1975. Qua đó, góp phần đẩy mạnh thắng lợi trong chiến dịch Tây Nguyên để cùng với chiến dịch Huế-Đà Nẵng tạo thành những động lực quan trọng thúc đẩy chiến dịch Hồ Chí Mính lịch sử đem đến sự toàn thắng trong cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa xuân năm 1975 góp phần thống nhất đất nước đưa non sông thu về một mối, cả nước đi lên chủ nghĩa xã hội.
Bộ đội ta đánh chiếm sân bay Buôn Ma Thuột trong Chiến dịch Tây Nguyên - Mở đầu cho cuộc Tổng tiến công mùa Xuân năm 1975. Ảnh tư liệu Sự kiện quốc tế
- Ngày 17-3-1944: Trong thế chiến thứ II, Hoa Kỳ ném bom thành phố Viên, Thủ đô nước Áo.
- Ngày 17-3-1998: Tại Nam Phi diễn ra cuộc trưng cầu dân ý lịch sử để sửa đổi Hiến pháp, với kết quả 68,7% dân chúng tán thành hủy bỏ chế độ phân biệt chủng tộc.
- Ngày 17-3-2003: Tổng Thống Hoa Kỳ, George W. Bush ra thời hạn 48 giờ cho Saddam Hussein phải rời khỏi Iraq như một điều kiện để quân đội Mỹ không tấn công đất nước này. Phía Iraq bác bỏ tối hậu thư trên.
Theo dấu chân Người
- Ngày 17-3-1928, Tập san “Inprekorr” của Quốc tế Cộng sản đăng bài “Thư từ Ấn Độ” của Nguyễn Ái Quốc (bút danh “Wang”) viết về phong trào đấu tranh của các tầng lớp nhân dân Ấn Độ chống chính sách chia rẽ của đế quốc Anh với lời đánh giá: Chưa bao giờ, ngay cả trong thời kỳ mà phong trào bất hợp tác theo chủ trương của Găngđi (Gandhi) lên tới tột đỉnh, tinh thần của đất nước lại sôi động đến mức đó.
- Ngày 17-3-1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh dẫn đầu phái đoàn của Việt Minh họp mặt với Cơ quan Không trợ mặt đất (AGAS) của Mỹ đóng tại Côn Minh (Trung Quốc) để bàn về sự hợp tác chống phát xít Nhật trên chiến trường Đông Dương. Trước đó, cuối năm 1944, Trung uý Uyliam Sao (Shaw) của Mỹ lái máy bay bị Nhật bắn rơi ở nước ta được Chủ tịch Hồ Chí Minh đưa sang trao trả cho quân Mỹ ở Trung Quốc. Phía Mỹ đó cử Trung uý S. Phennơ (Ch. Fenn) tiếp xúc với Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Trong hồi ức của mình, S. Phennơ kể: Tôi hỏi là ông muốn gì ở người Mỹ? Ông nói: chỉ muốn họ công nhận tổ chức của ông. Tôi đã nghe phong thanh nhân vật này là cộng sản và tôi đã hỏi về điều đó. Ông Hồ nói rằng người Pháp gọi tất cả người Việt Nam mong muốn độc lập đều là cộng sản... Cuộc gặp đã dẫn đến thỏa thuận hợp tác cụ thể giữa hai bên trong mục tiêu chống phát xít Nhật ở Đông Dương.
- Ngày 17-3-1950, trên đường từ Trung Quốc trở về nước, qua Thiên Giang, Bác Hồ làm bài thơ “Ngọ quá Thiên Giang” (Buổi trưa qua Thiên Giang):
“Đáo Thiên Giang, thuyết Thiên Giang,
Thiên Giang giang ngạn món xuân sương.
Thiên lưỡng địch xa thành hắc tận,
Hồng quân trực đáo Trấn Nam Quan”.
Phan Văn Các dịch:
Đến Thiên Giang kể chuyện Thiên Giang,
Xuân tới bờ sông bát ngát sương.
Xe thu ngàn cỗ thành tro xóm,
Hồng quân thẳng đến Trấn Nam Quan.
Chủ tịch Hồ Chí Minh thăm Xưởng may 10, Người góp ý kiến về cách cắt may sao cho nhanh, tiết kiệm, bảo đảm chất lượng (năm 1959). Ảnh tư liệu - Ngày 17-3-1952, tại buổi phát động phong trào sản xuất và tiết kiệm, Bác nhấn mạnh: “Kế hoạch sản xuất và tiết kiệm là một kế hoạch dân chủ, nghĩa là từ trên xuống dưới, từ dưới lên trên... muốn thành công cần ba điều kiện: thiên thời, địa lợi, nhân hòa và nhân hòa là chính…”. Bài nói cũng đề cập bệnh quan liêu là chỗ gieo hạt vun trồng cho tham ô lãng phí nẩy nở được... Vậy bất kỳ ngành nào, địa phương nào cũng phải giáo dục cho cán bộ, nhân dân chiến sĩ gớm ghột nạn tham ô, lãng phí, bệnh quan liêu.
- Tối ngày 17-3-1958, Bác đi thăm các lớp bình dân học vụ ở phố Hàng Quạt và bãi Phúc Tân, Hà Nội, thăm hỏi và động viên những học viên là lớp người lao động nghèo cũng như các giáo viên đều là những người tình nguyện.
Phong trào Bình dân học vụ có phương pháp học tập rất đơn giản mà hiệu quả. Ảnh tư liệu- Ngày 17-3-1963, đến thăm Nhà ăn tập thể Kim Liên (Hà Nội), trong lời căn dặn cán bộ, nhân viên cửa hàng, Bác nói: Kim Liên nghĩa là “hoa sen vàng”. Đã là hoa sen thì phải thơm, thơm mãi và thơm thật xa. Phải làm sao ngày càng có nhiều lời khen và ít tiếng chê. Phải cố gắng bảo đảm sức khỏe của công nhân, cán bộ.
(Sách Chủ tịch Hồ Chí Minh - Ngày này năm xưa - NXB: Chính trị quốc gia - Sự thật 2010; Hồ Chí Minh Toàn tập - NXB Chính trị quốc gia)
Lời Bác dạy ngày này năm xưa
“Muốn chống tham ô, lãng phí, phải chống bệnh quan liêu. Nhưng tiến hành phải có chuẩn bị, có kế hoạch, có lãnh đạo, có trọng tâm.”
Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn xác định quan liêu là một trong những căn bệnh rất nguy hại đến đạo đức cách mạng của cán bộ, đảng viên. Theo Bác Hồ “Quan liêu là xa rời quần chúng, không đi sâu sát, không hiểu lai lịch, tư tưởng và công tác của cán bộ mình. Không lắng nghe ý kiến của quần chúng, sợ phê bình và tự phê bình”. Trong bài nói chuyện với cán bộ, chiến sĩ đảng viên tại buổi phát động phong trào sản xuất và tiết kiệm, Chủ tịch Hồ Chí Minh nói: “Muốn chống tham ô, lãng phí, phải chống bệnh quan liêu. Nhưng tiến hành phải có chuẩn bị, có kế hoạch, có lãnh đạo, có trọng tâm”. Những cán bộ mắc phải bệnh quan liêu thì “có mắt mà không thấu suốt, có tai mà không nghe thấu, có chế độ mà không giữ đúng, có kỷ luật mà không nắm vững. Kết quả là những người xấu, những cán bộ kém tha hồ tham ô, lãng phí”. Như vậy bệnh quan liêu đã ấp ủ, dung túng, che chở cho nạn tham ô, lãng phí. Ở đâu có bệnh quan liêu nặng thì ở đó tham ô, lãng phí nhiều. Quan liêu tiếp tay cho cán bộ yếu kém, thỏa hiệp với những kẻ xấu làm tổn hại tới sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, làm băng hoại đạo đức cách mạng của người cán bộ, đảng viên. Quan liêu, mệnh lệnh vô hình trở thành một bức tường ngăn cách, tách rời Đảng, Chính phủ với nhân dân, tách rời lợi ích của nhân dân với chính sách của Đảng và Nhà nước.
Hồ Chủ tịch nói chuyện với đại biểu dự Đại hội Đảng toàn quốc lần II, tháng 2-1951. Ảnh tư liệuĐể chống tham nhũng, lãng phí, quan liêu có hiệu quả, theo Người, tiến hành phải có chuẩn bị, có kế hoạch, có lãnh đạo, có trọng tâm. Trước hết, cần làm cho mọi người thấy rõ tham ô, lãng phí là trọng tội, là có lỗi với nhân dân, với Nhà nước. Quan liêu là nguồn gốc sinh ra tham nhũng và lãng phí, cần phải được bài trừ. Cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, quan liêu phải huy động sự tham gia của đông đảo quần chúng nhân dân được tổ chức tốt, dưới sự chỉ đạo của các cơ quan. Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ rõ: “phong trào chống tham ô, lãng phí, quan liêu ắt phải dựa vào lực lượng quần chúng thì mới thành công”. Ngoài ra phải tuyên truyền giáo dục, nâng cao tinh thần trách nhiệm của cán bộ trong việc quản lý kinh tế, tài chính; chấn chỉnh công tác tổ chức - cán bộ trong các cơ quan Đảng, Nhà nước. Có chính sách đúng đắn, lựa chọn cán bộ tốt, với tổ chức, quản lý tốt là những giải pháp hiệu quả trong việc chống tham nhũng, lãng phí, quan liêu.
Thực hiện lời căn dặn của Chủ tịch Hồ Chí Minh, trong quá trình xây dựng, chiến đấu, trưởng thành, Quân đội ta luôn chú trọng thực hiện các biện pháp tích cực, hiệu quả để chống quan liêu, ngăn ngừa tham ô, lãng phí. Ngay từ sớm, trong các quy định của 10 Lời thề danh dự, 12 Điều kỷ luật đã giáo dục mọi quân nhân “không lấy cái kim, sợi chỉ của dân”; thực hành tiết kiệm từng viên đạn, lít xăng với tinh thần coi súng, đạn như “vợ, con”, “yêu xe như con, quý xăng như máu”. Tinh thần đó đã được cán bộ, chiến sĩ toàn quân khắc ghi, ra sức thực hiện và được thể hiện rõ nét trong thực hiện Cuộc vận động “Ba xây, ba chống”: “nâng cao tinh thần trách nhiệm, tăng cường quản lý kinh tế tài chính, cải tiến kỹ thuật, chống tham ô, lãng phí, quan liêu” do Đảng ta phát động vào những năm 60 của thế kỷ XX.
Dấu ấn Bác Hồ trên Báo Quân đội nhân dân
Trên trang nhất Báo Quân đội nhân dân số 2808 ra ngày 17-3-1969 đăng tin: Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi điện khen quân và dân miền Nam.
Trang nhất Báo quân đội nhân dân đăng ngày 17-3-1969.
ĐẶNG CƯỜNG (Tổng hợp)
