Nhu cầu dinh dưỡng cho bé 4 tuổi cần được đảm bảo đầy đủ cả về số lượng và chất lượng mới có thể tạo tiền đề cho trẻ phát triển khỏe mạnh. Để đáp ứng được điều này thì bữa ăn của trẻ cần đảm bảo đầy đủ các nhóm dưỡng chất cần thiết và thay đổi khẩu phần ăn hàng ngày để trẻ hấp thu trọn vẹn dinh dưỡng.
1. Chế độ dinh dưỡng cho bé 4 tuổi
Bộ máy tiêu hoá của trẻ ở giai đoạn này còn yếu và dễ mắc chứng khó tiêu khi ăn quá no. Tuy nhiên, hệ tiêu hoá cũng đang dần hoàn thiện nên việc lựa chọn thực phẩm cũng đa dạng hơn với thời gian trước. Đây là lứa tuổi quan trọng trong việc hình thành tính cách và thói quen dinh dưỡng. Nguyên tắc xây dựng bữa ăn dinh dưỡng cho trẻ ở giai đoạn này cần đúng và đủ bữa, thực phẩm đa dạng và không ăn kiêng.
Một điều cần lưu ý với trẻ ở giai đoạn này là trẻ rất thích đồ ngọt. Bởi do sự phát triển của các gai nhận vị nằm rải rác khắp mặt lưỡi, cảm giác vị ở trẻ sẽ mạnh hơn ở người lớn. Các chất ngọt rất nhanh làm dịu cơn đói của trẻ, khiến trẻ biếng ăn. Theo đó, trẻ ăn nhiều những thực phẩm này sẽ gây thiếu hụt dinh dưỡng về chất lượng. Vì vậy, cha mẹ luôn chú ý tập cho trẻ có thói quen ăn lành mạnh đáp ứng đúng chất dinh dưỡng cần thiết cho sự phát triển của trẻ.
Nhu cầu dinh dưỡng của trẻ 4 tuổi như sau:
- Nhu cầu năng lượng: Trẻ ở độ tuổi này tiêu hao năng lượng nhiều hơn do trẻ đã biết đi, biết chạy. Nhu cầu năng lượng khoảng 1400-1500 kcal/ngày.
- Nhu cầu protein: 2.5 - 3 gam protein/kg cân nặng/ngày (khoảng 35 - 40 gam/ngày). Protein có nguồn gốc từ động vật chiếm khoảng 50 - 60% protein tổng số.
- Nhu cầu lipid: khoảng 35 - 40% năng lượng từ lipid.
- Nhu cầu vitamin và chất khoáng: vitamin tan trong dầu (Vitamin A, D, E, K), vitamin tan trong nước (Vitamin C, B1, B2), calci, kẽm, sắt, iod.
2. Thực đơn dinh dưỡng mẫu cho trẻ 4 tuổi
Thực đơn dinh dưỡng cho trẻ được khuyến cáo như sau:
Thực đơn mẫu số 1
Thực đơn mẫu số 2
3. Một số lưu ý về chế độ dinh dưỡng của trẻ 4 tuổi
Để trẻ có thể phát triển khỏe mạnh, đồng đều thì các bậc cha mẹ nên lưu ý một số điều sau đây:
- Cung cấp thực phẩm lành mạnh cho bữa ăn của trẻ: Khi trẻ ăn nhiều loại thực phẩm, chúng sẽ cân bằng được lượng vitamin cần thiết để phát triển. Các lựa chọn tốt cho sức khỏe bao gồm rau và trái cây tươi, các sản phẩm từ sữa ít béo (sữa chua, pho mát) hoặc các chất thay thế sữa, protein nạc (đậu, gà, cá, đậu phụ, trứng) và ngũ cốc nguyên hạt hoặc bánh mì.
- Cho trẻ ăn phù hợp với khẩu phần của trẻ: Không đặt áp lực cho trẻ phải ăn hết tất cả thực phẩm trong khẩu phần của trẻ. Cha mẹ hãy khuyến khích trẻ sử dụng đa dạng các loại thực phẩm đặc biệt là làm quen với những loại thực phẩm mới.
- Sắp xếp thời gian bữa ăn hợp lý và để trẻ có thể ăn cùng với gia đình. Không nên sử dụng các thiết bị công nghệ thông minh như điện thoại, tivi,... trong bữa ăn. Tạo cho trẻ có không gian ăn thoải mái giúp tăng hứng thú của trẻ đối với bữa ăn.
- Hạn chế các thực phẩm chế biến sẵn (thức ăn nhanh) và đồ uống có đường. Các loại đồ uống có đường có thể dẫn đến sâu răng và tăng cân không lành mạnh (béo phì)
- Đồ uống tốt nhất cho trẻ là nước và sữa. Sữa cung cấp canxi và vitamin D giúp xây dựng xương chắc khỏe.
Trái cây nguyên chất tốt hơn nước ép trái cây kể cả nước trái cây 100%. Bởi vì trái cây nguyên chất không những cung cấp lượng vitamin dồi dào mà nó cũng cung cấp hàm lượng chất xơ tốt cho sức khỏe của trẻ.
Để trẻ khỏe mạnh, phát triển tốt cần có một chế độ dinh dưỡng đảm bảo về số lượng và cân đối chất lượng. Nếu trẻ không được cung cấp các chất dinh dưỡng đầy đủ và cân đối sẽ dẫn đến những bệnh thừa hoặc thiếu chất dinh dưỡng ảnh hưởng không tốt đến sự phát triển toàn diện của trẻ cả về thể chất, tâm thần và vận động.
Trẻ ăn không đúng cách có nguy cơ thiếu các vi khoáng chất gây ra tình trạng biếng ăn, chậm lớn, kém hấp thu,... Nếu nhận thấy các dấu hiệu kể trên, cha mẹ nên bổ sung cho trẻ các sản phẩm hỗ trợ có chứa lysine, các vi khoáng chất và vitamin thiết yếu như kẽm, crom, selen, vitamin nhóm B giúp đáp ứng đầy đủ nhu cầu về dưỡng chất ở trẻ. Đồng thời các vitamin thiết yếu này còn hỗ trợ tiêu hóa, tăng cường khả năng hấp thu dưỡng chất, giúp cải thiện tình trạng biếng ăn, giúp trẻ ăn ngon miệng.
Cha mẹ có thể tìm hiểu thêm:
Các dấu hiệu bé thiếu kẽm
Thiếu vi chất dinh dưỡng và tình trạng không tăng cân ở trẻ
Hãy thường xuyên truy cập website Vinmec.com và cập nhật những thông tin hữu ích để chăm sóc cho bé và cả gia đình nhé.