Trong đầu tư chứng khoán việc phân tích định giá cơ bản các mã cổ phiếu là vô cùng quan trọng. Đặc biệt là kỹ thuật phân tích trong chứng khoán hay còn được viết tắt là FA, đây là phương pháp quan trọng mà các nhà đầu tư cần nắm vững. Vậy khái niệm FA trong chứng khoán là gì? Vì sao nên kết hợp phân tích FA và TA trong chứng khoán ? Hãy cùng chuyên mục kiến thức FTV tìm hiểu kỹ càng hơn nhé !
FA trong chứng khoán là gì?
Khái niệm FA trong chứng khoán hoặc còn được gọi là quá trình phân tích cơ bản - phương pháp quan trọng để định giá giá trị một chứng khoán so với giá trị hiện hành. Từ đó, giúp các nhà đầu tư quyết định xem có nên mua chứng khoán đó hay là không?
FA trong chứng khoán là phân tích cơ bản
Phân tích cơ bản (FA - Fundamental Analysis) là một mạng phân tích quan trọng, giúp đánh giá một chứng khoán dưới giá trị hay trên giá trị hiện hành. Điều này cũng sẽ khẳng định được giá trị thực của một công ty có mối quan hệ mật thiết ra sao với các đặc tính tài chính khác như: Tiềm năng phát triển, những rủi ro mà công ty có thể gặp phải trong tương lai sắp tới, dòng tiền mặt lưu thông... Với bất kỳ một sự chệch hướng nào so với giá trị thực cũng có thể là biểu hiện cho thấy cổ phiếu đó đang ở dưới hoặc vượt giá trị thực của nó.
Khi đầu tư vào thị trường chứng khoán, các nhà đầu tư sẽ thường xuyên phải sử dụng một loạt các công cụ và phương pháp để phân tích, nhận định và để đưa ra những quyết định phù hợp. Trong đó, chắc chắn phải sử dụng hai kĩ thuật phân tích cơ bản (FA) và phân tích kĩ thuật (TA).
Xem thêm: TA trong chứng khoán là gì?
Vì sao nên có sự kết hợp giữa các phân tích FA và TA trong chứng khoán?
Một chiến lược đầu tư dài hạn thường phải có đủ các yếu tố của phân tích cơ bản, ví dụ như:
- Mối quan hệ giữa giá trị cổ phiếu hiện hành và các chỉ số báo cáo tài chính được đo lường như thế nào?
- Mối quan hệ FA và TA này có đủ ổn định trong một thời gian dài nhất định không?
- Những sai lệch của mối quan hệ này có được điều chỉnh lại vào thời điểm thích hợp hay không?
Việc các nhà đầu tư dùng phương pháp phân tích cơ bản FA để chọn mua chứng khoán có tiềm năng là tốt nhưng bị thị trường đánh giá thấp, đó là phương thức đầu tư giá trị.
Theo Wikipedia, phân tích kĩ thuật (TA -Technical Analysis) là một trong những phương pháp phân tích chứng khoán có thể dự báo được hướng của giá cả thông qua việc nghiên cứu các dữ liệu thị trường trong quá khứ, chủ yếu là giá cả và khối lượng.
Mối quan hệ giữa TA và FA trong chứng khoán
Những chỉ báo sử dụng FA trong chứng khoán
1. (EPS) - Lợi nhuận ròng trên mỗi cổ phiếu
Trong chứng khoán thuật ngữ này được viết theo tiếng anh là Earning Per Share, viết tắt là EPS - Đây là chỉ số tài chính quan trọng biểu hiện lợi nhuận sau thuế của một cổ phiếu.
Công thức tính EPS như sau:
EPS = Lợi nhuận sau thuế / Tổng số lượng cổ phiếu lưu hành
Chỉ số EPS (Earning Per Share) được chia làm hai loại :
EPS cơ bản : Là lợi nhận cơ bản trên một cổ phiếu. Loại này phổ biến hơn số với EPS pha loãng. Công thức tính cụ thể là :
EPS cơ bản = (Thu nhập ròng - Cổ tức của cổ phiếu ưu đãi) / Số lượng cổ phiếu bình quân đang lưu hành
EPS pha loãng sẽ thường được sử dụng đối với các doanh nghiệp phát hành thêm cổ phiếu, trái phiếu chuyển đổi và các cổ phiếu ưu đãi khác. Các cổ phiếu này sẽ được chuyển đổi thành cổ phiếu thường trong tương lai.
Lúc đó, lợi nhuận ròng trên mỗi cổ phiếu EPS của doanh nghiệp sẽ tăng thay đổi. Vì sự gia tăng số lượng tham gia của các cổ phiếu thường không có thêm nguồn tiền chảy vào nên sẽ làm giảm thu nhập mỗi cổ phiếu. Công thức được tính như sau:
EPS pha loãng = (Lợi nhuận ròng - Cổ tức của cổ phiếu ưu đãi ) / (Số lượng các cổ phiếu đang lưu hành + Số lượng cổ phiếu sẽ được chuyển đổi)
Tuy không thể chỉ sử dụng EPS để đánh giá tiềm năng của một cổ phiếu, nhưng đây cũng là 1 chỉ số tiện dụng khi kết hợp cùng các chỉ báo khác.
2. Hệ số giá trên thu nhập (P/E)
Tỷ lệ giá trên thu nhập P/E được hiểu là cách định giá doanh nghiệp bằng phương pháp so sánh giá cổ phiếu với EPS theo công thức:
P/E = P/ EPS
Trong đó:
P : Là (Market price) giá cổ phiếu thị trường
EPS : Là lợi nhuận ròng trên một cổ phiếu
Vì giá cổ phiếu luôn lớn hơn 0 (P > 0) trong khi đó lợi nhuận của công ty có thể lỗ / lãi (EPS > 0 hoặc EPS < 0):
- Khi lợi nhuận nhỏ hơn 0 (EPS > 0) thì có thể tính và định giá cổ phiếu theo P/E
- Khi P= P/E x EPS
- Khi EPS< 0 thì không áp dụng được để tính, mà cần phải dùng chỉ số P/B (tỷ lệ thể hiện giá cổ phiếu gấp bao nhiêu lần tài sản xong (ký ở báo cáo tài chính) của doanh nghiệp.
Hệ số giá trên thu nhập (P/E)
Tỷ lệ P/E sẽ giúp nhà đầu tư xác định được xem một cổ phiếu này có được định giá quá cao không (tỷ lệ này càng cao) hoặc định giá thấp (tỷ lệ này thấp hơn). Việc xem xét còn sổ giá cổ phiếu dự kiến bằng cách so sánh nó với tỷ lệ P/E của doanh nghiệp tương tự là một ý tưởng tốt.
Tuy nhiên, quy tắc này không phải lúc nào cũng đúng nhưng nếu được kết hợp với các định lượng cũng như định tính khác nhau thì sẽ cho ra các kết quả có độ chính xác cao.
3. Hệ số P/B Price To Book Ratio - Giá trên giá trị sổ sách
Chỉ số P/B (price to book ratio - giá trên giá trị sổ sách), đây được biết đến là tỷ lệ so sánh giá của một cổ phiếu so với giá trị ghi sổ của cổ phiếu đó. Tỉ lệ này thường được tính bằng cách lấy giá đóng cửa hiện tại của cổ phiếu chia cho giá trị ghi sổ tại quý gần nhất của cổ phiếu đó, theo công thức:
P/B = Giá cổ phiếu / (Tổng giá trị tài sản - Giá trị tài sản với hình - Nợ)
Hạn chế của tỷ lệ P/B này là nó phù hợp với việc đánh giá các doanh nghiệp nặng về tài sản hơn những doanh nghiệp không có nhiều tài sản vật chất thì sẽ không thể hiện được.
4. Tỷ lệ giá trên thu nhập so với tăng trưởng (PEG - Price/ Earnings to growth)
Tỷ lệ giá trên thu nhập so với tăng trưởng là [Tỷ lệ giá / thu nhập (P/E)] của cổ phiếu chia cho tốc độ tăng trưởng thu nhập của công ty trong thời gian xác định.
Với công thức tính PEG như sau:
PEG = P/E / Tốc độ tăng trưởng thu nhập
Chú thích: Tốc độ tăng trưởng thu nhập là một ước tính về tăng trưởng thu nhập được dự đoán của công ty trong một thời gian nhất định. Các nhà đầu tư ưu chuộng sử dụng chỉ số PEG để tính toán giá trị tiềm năng của một cổ phiếu hơn P/E vì nó đã tính đến tốc độ tăng trưởng dự kiến của công ty.
Tỷ lệ PEG này sẽ giúp khắc phục các nhược điểm của tỷ lệ P/E. Các cổ phiếu có tỉ lệ P/E cao hàm ý rằng nhà đầu tư sẵn sàng trả giá cao vì họ tin vào tiềm năng tăng trưởng trong tương lai. Khi đó chỉ số PEG giúp xác định mức độ tin cậy giả định của sự tăng trưởng này.
Cùng xem bảng số liệu của 02 công ty sau:
Nếu xét riêng tỷ lệ P/E thì ta thấy công ty A hấp dẫn hơn công ty B vì có tỷ lệ P/E thấp hơn. Tuy nhiên, nếu xét tỷ lệ PEG, ta thấy PEG của công ty B thấp hơn của công ty A, nghĩa là cổ phiếu của công ty B đang được định giá thấp hơn so với tiềm năng tăng trưởng của nó.
Sự kết hợp giữa FA và TA trong chứng khoán
Sự kết hợp giữa FA và TA
Hiện tại tất cả các phương án phân tích cơ bản (FA) và phân tích kĩ thuật (TA) đều nhằm trả lời 04 câu hỏi:
- Mua khi nào?
- Mua giá nào?
- Bán khi nào?
- Bán giá nào?
Trả lời được bốn câu hỏi này một cách rõ ràng nhất thì lúc đấy, nhà đầu tư mới có thể tồn tại và phát triển bền vững ở thị trường tài chính khắc nghiệt này.
FA giúp nhà đầu tư xác định được cơ bản nội tại, khả năng tăng trưởng và phát triển của một doanh nghiệp. Nếu sử dụng FA thì tỷ lệ thắng chỉ là 50%. Trường hợp chỉ nhìn vào chỉ số FA và đưa ra quyết định mua lúc giá đang downtrend thì giá trị tài sản vẫn sụt giảm theo thời gian sẽ làm ảnh hưởng tới tâm lý nhà đầu tư khi phải gồng lỗ, gây tốn thời gian khi không tối ưu được vòng vốn.
TA giúp nhà đầu tư nhìn được lịch sử giá, lịch sử tăng trưởng của doanh nghiệp qua mỗi giai đoạn của cổ phiếu, TA sẽ giúp phân tích các hành vi đám đông, cho thấy các điểm mua hoặc điểm bán tốt. Tuy nhiên, TA sẽ không phản ánh được tiềm năng tăng trưởng và giá trị của doanh nghiệp qua vài cây nến hay vài đường training, vì vậy tỷ lệ thắng của TA cũng chỉ là 50%.
Cơ bản nhất của đầu tư vẫn là TA, kết hợp cùng FA sẽ cho ra chiến lược hiệu quả hơn cả:
- FA tốt + TA tốt: nên nắm giữ cổ phiếu tiếp tục
- FA tốt + TA quá cao: nên cân nhắc việc bán cổ phiếu
- FA tốt + TA xấu, quá thấp: nên cân nhắc việc mua cổ phiếu
- FA Xấu + TA tốt, quá cao: nên cân nhắc việc bán cổ phiếu
- FA xấu + TA tốt: hãy bán cổ phiếu bằng mọi giá
Kinh nghiệm thực tế cho thấy:
Các quỹ đầu tư lớn, cũng như các cá mập tài chính đều đánh giá doanh nghiệp bằng FA và mua bán bằng TA, nhà đầu tư thường có các phương pháp giao dịch và tuân thủ tuyệt đối các nguyên tắc mua và bán khi thị trường có tín hiệu mua vào hoặc bán ra. Nhiều quy tắc thu lợi hàng tỷ đô la chỉ tư vốn ban đầu vài nghìn đô la ít ỏi.
Việc đầu tư vào các giá trị, khi giá lên cao vượt xa giá trị thực thì nên cân nhắc bán cổ phiếu để tránh trường hợp đầu cơ.
Nhiều nhà đầu tư luôn giữ những quan điểm giá cổ phiếu giảm mà vẫn nắm giữ với niềm tin tăng trở lại trong khi cổ phiếu của họ đang mất giá hằng ngày, hàng giờ. Cần phải có sự linh hoạt giữa quá trình đầu tư và đầu cơ. Đa số các nhà đầu tư thua lỗ nhiều hơn đầu cơ vì họ không xác định được điểm cắt lỗ ban đầu và luôn tin tưởng mù quáng vào những cổ phiếu mà họ đang nắm giữ.
Nhà đầu tư cần nắm rõ phân tích cơ bản FA
Mục tiêu chính của nhà đầu tư vẫn luôn là lợi nhuận từ việc mua giá thấp bán giá cao và tối đa hóa lợi nhuận và giảm thiểu rủi ro thua lỗ. Để được như vậy, nhà đầu tư cần tuân thủ tuyệt đối các quy tắc mua bán, quy luật với có thể tồn tại và phát triển cùng với thị trường.
Như vậy, qua bài viết này mọi người đã hiểu được khái niệm FA trong chứng khoán là gì, vì sao người ta thường kết hợp FA và TA để đầu tư chứ không dùng riêng lẻ, bởi mỗi phương pháp có những điểm mạnh riêng của nó. Việc kết hợp này sẽ đem lại những kết quả tối ưu và tốt nhất hơn là việc thực hiện riêng rẽ.
Công ty Cổ phần Đầu tư và Công nghệ FTV - Đơn vị chuyên tư vấn về đầu tư chứng khoán, hàng hóa phái sinh hàng đầu Việt Nam
Năm 2022, thị trường chứng khoán tại Việt Nam vẫn luôn được đánh giá là kênh đầu tư hấp dẫn với rất nhiều yếu tố. Bạn là người mới, chưa có kinh nghiệm cũng như kiến thức về đầu tư chứng khoán, đừng ngần ngại hãy liên hệ ngay với FTV chúng tôi, các bạn sẽ được các chuyên gia giàu kinh nghiệm tư vấn về cách phòng ngừa rủi ro và đầu tư có lợi.
Đến với Công ty Cổ phần Đầu tư và Công nghệ FTV, chúng tôi sẽ cập nhật đến các bạn những thông tin mới nhất về mọi biến động của thị trường từ các số liệu thống kê, phân tích. Ngoài ra, các bạn còn được cung cấp những tài liệu tham khảo như biểu đồ, thống kê thị trường và cách thức giao dịch của từng loại mặt hàng hóa hoàn toàn miễn phí.
Để biết thêm các thông tin chi tiết về FA trong chứng khoán là gì, vui lòng liên hệ ngay đến FTV tại trang web ftv.com.vn hoặc gọi ngay đến số HOTLINE 0983 668 883 để được các chuyên gia tư vấn nhanh chóng.
