Ngành nghề F&B đã và đang là một trong những ngành dịch vụ mới nổi với tiềm năng phát triển đáng kỳ vọng. Theo thống kê, F&B đã đóng góp 15,8% vào tổng GDP quốc gia (năm 2021). Kết quả này chính là minh chứng rõ nhất về sự phát triển ấn tượng và đóng góp tích cực của F&B cho nền kinh tế nước nhà. Vậy F&B là gì? Cơ hội nào cho doanh nghiệp F&B và các chiến lược theo xu hướng mới nhất sẽ được Vinacontrol CE cập nhật trong bài viết dưới đây.
1. Tìm hiểu F&B
1.1 F&B là gì?
F&B là viết tắt của cụm từ tiếng Anh “Food and Beverage Service” nghĩa là dịch vụ nhà hàng và quầy uống. Ngành dịch vụ F&B hay ngành F&B cũng xuất phát từ khái niệm F&B và được hiểu là ngành dịch vụ nhà hàng, khách sạn, khu du lịch và quầy ăn uống. Kinh doanh F&B chính là kinh doanh trong lĩnh vực ẩm thực, nhà hàng, ăn uống.
Doanh nghiệp F&B là những tổ chức hoạt động trong lĩnh vực ẩm thực, nhà hàng, ăn uống. Trên thực tế dễ thấy các bộ phận F&B tại khách sạn, nhà hàng, quán bar, café, lounge, pub,…Tuy nhiên với tính chất song hành F (food - đồ ăn) &B (Beverage - đồ uống), thì trên thực tế thuật ngữ F&B thường được dùng cho khách sạn nhiều hơn. Trên thực tế, không phải đơn vị nào cũng có bộ phận F&B, bộ phận này chỉ thường xuất hiện tại các khách sạn từ 3 sao trở lên hoặc các nhà hàng cao cấp, sang trọng.
Doanh nghiệp F&B là những tổ chức hoạt động trong lĩnh vực ẩm thực, nhà hàng, ăn uống.
✍ Xem thêm: Chứng nhận HACCP cho doanh nghiệp F&B| Thông tin tư vấn chi tiết
1.2 Nguồn gốc ngành F&B
Từ thời trung cổ, những nhà trọ, quán rượu và quán ăn đã là thứ không thể thiếu ở và có mặt phổ biến ở bất kỳ thị trấn, vùng miền nào trên thế giới. Dù vậy, F&B mới chỉ thực sự phát triển từ đầu thế kỷ 19, do Nicolas Appert phát minh ra đồ hộp và Louis Pasteur phát minh ra “Pasteurisation” (kỹ thuật thanh trùng). Kể từ thời điểm này, thức ăn và đồ uống có thể được bảo quản. lưu giữ và sử dụng lâu dài hơn thì ngành F&B mới thật sự đi lên.
1.3 Phân biệt F&B với ngành dịch vụ
Ngành dịch vụ bao hàm ngành F&B hay F&B chính là một trong nhiều ngành cung cấp dịch vụ phục vụ. Ngành dịch vụ là khái niệm chung tổng quát nói đến lĩnh vực phục vụ bao gồm các ngành sản xuất (thuộc quá trình lưu thông hàng hóa và phục vụ nhu cầu của con người). Hay ngành dịch vụ chính là bao gồm các dịch vụ sản xuất và dịch vụ phi sản xuất. Cơ cấu ngành dịch vụ hết sức phức tạp. Có thể chia dịch vụ ra thàng 03 nhóm như sau:
- Các dịch vụ kinh doanh: gồm vận tải, thông tin liên lạc, tài chính, bảo hiểm, kinh doanh bất động sản, các dịch vụ nghề nghiệp, ẩm thực ăn uống,…
- Các dịch vụ tiêu dùng: gồm các hoạt động bán buôn, bán lẻ, du lịch, các dịch vụ cá nhân (như y tế, giáo dục, thể dục thể thao),...
- Các dịch vụ công: gồm các dịch vụ hành chính công, các hoạt động đoàn thể.
Trong khi đó ngành F&B là ngành dịch vụ nhà hàng, khách sạn, khu du lịch và quầy ăn uống. Vậy nên, F&B chỉ là một bộ phận của ngành dịch vụ rộng lớn. Ngành dịch vụ là một từ chuyên ngành, bao gồm tất cả các thể loại dịch vụ như :
- Dịch vụ vận chuyển;
- Dịch vụ quảng cáo;
- Dịch vụ tài chính;
- Dịch vụ ăn uống (F&B);
- Dịch vụ khách sạn,…
Ngành F&B là ngành dịch vụ nhà hàng, khách sạn, khu du lịch và quầy ăn uống
✍ Xem thêm: 7 nguyên tắc trong quản lý hệ thống chất lượng | Tìm hiểu ngay
1.4 Các bộ phận thuộc dịch vụ F&B
F&B trong một khách sạn sẽ bao có các bộ phận như sau:
STT
Bộ phận
Vai trò
1
Lobby bar
Quầy bar là địa điểm không thể thiếu của một khách sạn. Đây là nơi để khách hàng “trải lòng”, là nơi để khách thấy được sự chu đáo, tận tình và cho họ “niềm vui” khi ở một nơi đẳng cấp.
2
Restaurant
Đây là bộ phận quan trọng nhất trọng dịch vụ F&B, bởi nó là bộ mặt trực tiếp của khách sạn, nơi phục vụ các bữa ăn chu đáo cho thực khách.
3
Room Service
Đây là 1 dịch vụ luôn phải hoạt động 24/24 để đáp ứng đầy đủ các nhu cầu tại phòng của khách hàng. Đối với các khách sạn từ 4 sao trở lên, dịch vụ phòng còn phải cung cấp các dịch vụ như ăn uống tại phòng, đặt các phần bánh, trái cây để tiếp đón các khách VIP
4
Banquet
là một trong những bộ phận mang lại doanh thu nhiều nhất trong phần F&B của khách sạn. Đây là bộ phận chuyên cung cấp các dịch vụ tổ chức sự kiện như: tiệc cưới, tiệc công ty, tất niên, họp lớp, offline, workshop hoặc chào đón các vị khách quý,…
5
Executive Lounge
Là khu vực VIP nhất của khách sạn (cao cấp nhất). Những bộ phận ở nơi đây tuy hạn chế nhưng đều được phục vụ ở cấp độ 5 sao. Đồ ăn, thức uống được chế biến rất kỹ, cầu kỳ và phong cách phục vụ cũng đẳng cấp hơn rất nhiều.
6
Kitchen
Bếp là một bộ phận rất quan trọng, bắt buộc phải nghiên cứu các món ăn phù hợp với thực khách, với địa phương, mang lại bản sắc dân tộc và sự độc đáo của khách sạn. Một menu mà bếp đưa ra đôi lúc có thể quyết định cả sự tăng trưởng của khách sạn trong quý hoặc thậm chí cả năm.
1.5 Các chức vụ và vị trí công việc trong bộ phận F&B
- Giám đốc bộ phận F&B
- Quản lý nhà hàng (Restaurant Manager)
- Trưởng nhóm nhân viên đặt bàn (Reception Head Waiter)
- Trưởng nhóm phục vụ (Maitre d’hotel hoặc Head Waiter)
- Trưởng nhóm phục vụ bàn (Station Head Waiter)
- Nhóm phó (Chef de Rang)
- Nhóm phó bổ khuyết (Demi - Chef de Rang)
- Nhân viên phục vụ rượu vang (Sommelier hoặc Wine Waiter)
- Nhân viên trực bàn (commis de Rang)
- Nhân viên học việc (Débarrasser hoặc Apprentice)
- Nhân viên chia đồ ăn (Carve hoặc trancheur)
- Nhân viên trực tầng (Chef d'Étage hoặc Floor Waiter)
- Nhân viên trực sảnh (Chef de Salle hoặc Lounge Waiter)
- Nhân viên đón tiếp (Host/ Hostess)
- Nhân viên pha chế rượu (cocktail Barperson/ Bartender)
- Nhân viên phụ trách đồ ăn tự chọn (Chef de Buffet)
- Nhân viên tiệc (Banqueting staff)
Nhân viên pha chế rượu (cocktail Barperson/ Bartender) trong F&B
1.6 3 mô hình phổ biến trong ngành F&B
Mô hình F&B trong khách sạn
Mô hình F&B tại nhà hàng, các quán ăn, quán nước
Mô hình F&B công nghệ
Hình thức này được triển khai với mục đích chủ yếu là phục vụ nhu cầu ăn uống của khách hàng trong thời gian họ đến nghỉ dưỡng, lưu trú tại khách sạn. Mặc dù ngành nghề chính là kinh doanh chỗ ở, tuy nhiên nếu làm tốt thì doanh thu khi cung cấp dịch vụ ẩm thực cũng chiếm tỷ trọng lớn trên tổng doanh số. Cho nên, nếu bạn dự định triển khai mô hình này thì nên lưu ý thêm yếu tố này để tăng thêm doanh thu nhé.
Đây là một mô hình dễ nhận ra hơn bởi ngành nghề chủ đạo của họ là kinh doanh ẩm thực. Họ sẽ có một đội ngũ nhân sự cực kỳ hùng hậu để quản lý các công việc liên quan. Doanh thu của hình thức này chủ yếu đến từ việc phục vụ khách hàng tại chỗ. Một số mô hình phổ biến hiện nay có thể nhắc tới như: các quán cơm, quán cà phê, nhà hàng tiệc cưới,...
Mô hình này có “tuổi đời” bé nhất, tuy nhiên hiện tại nó lại đang phát triển cực kỳ mạnh mẽ. Khách hàng không cần phải tới tận cửa hàng mà họ có thể đặt các món ăn yêu thích qua app. Và sẽ có một số đơn vị hỗ trợ giao hàng. Tuy nhiên, mô hình Food & Beverage chỉ mới xuất hiện ở các thành phố lớn như Hồ Chí Minh, Hà Nội, Đà Nẵng, Biên Hoà,...
Bộ phận Kitchen (bếp) trong mô hình F&B khách sạn và F&B nhà hàng
✍ Xem thêm: Chứng nhận ISO 22000| Cấp giấy vệ sinh an toàn thực phẩm cho doanh nghiệp F&B
2. Vai trò của ngành F&B
- Thứ nhất, Đáp ứng các nhu cầu ăn và uống của thực khách
- Thứ hai, Thúc đẩy doanh thu. Sự phát triển của xã hội khiến nhu cầu dịch vụ của khách hàng cũng từ đó mà nâng cao hơn. Ngày nay, việc tổ chức các bữa tiệc sang trọng trong những khách sạn lớn quá quen thuộc với chúng ta. Bởi vì hoạt động này mang lại cho khách sạn nguồn thu nhập rất lớn, nên phát triển dịch vụ F&B đúng hướng trở thành chiến lược kinh doanh quan trọng, giúp gia tăng đáng kể doanh thu.
- Thứ ba, Gia tăng độ nhận diện thương hiệu - Marketing hiệu quả. Dịch vụ F&B hiện nay chính là vũ khí sắc bén để “marketing truyền miệng” cho doanh nghiệp, nhà hàng. Một hình thức marketing “0 đồng”, không tốn phí mà lại đạt hiệu quả kinh doanh rất cao đến bất ngờ, thậm chí tăng giá trị thương hiệu một cách vô hình. Đồ ăn còn là thứ rất dễ kích thích con người muốn chụp ảnh check-in, quay video clip để khoe, rất dễ để các reviewer ẩm thực (người chuyên đi ăn và đánh giá về ẩm thực) làm video quảng cáo, và nó cũng chiếm 30-40% các chủ đề mà con người nói chuyện hàng ngày.
- Thứ tư, Tạo phễu khách hàng, bán “chéo” dịch vụ khác. Với những nhà hàng, khách sạn kinh doanh tổ hợp nhiều loại hình dịch vụ khác nhau, thì việc có dịch vụ F&B chất lượng sẽ là chiến lược kinh doanh hiệu quả giúp thu hút khách hàng tiếp tục sử dụng các dịch vụ khác.
- Thứ năm, Tăng trải nghiệm chăm sóc khách hàng. Ăn và uống là một trong những nhu cầu thiết yếu nhất của con người trong tháp nhu cầu của Maslow. Bởi vậy, việc tập trung vào giải quyết thật tốt các nhu cầu này sẽ tăng vị thế của nhà hàng, khách sạn của bạn lên một tầm cao mới.
F&B đáp ứng các nhu cầu ăn uống của thực khách
3. Chiến lược kinh doanh F&B hiệu quả
3.1 Xây dựng thương hiệu
Lĩnh vực nào cũng vậy kể cả F&B cũng có sự cạnh tranh giữa các doanh nghiệp với nhau để được khách hàng chú ý. Bởi vậy ngay từ đầu, doanh nghiệp cần định hình cụ thể một chiến lược phát triển thương hiệu, làm nổi bật nó để khách hàng biết bạn là ai, từ đó khách hàng nhớ tới và sử dụng sản phẩm của bạn. Tuy nhiên cần lưu ý là bộ nhận diện thương hiệu cần phải đi đúng với triết lý kinh doanh của doanh nghiệp, đừng cố gắng nhồi nhét hình ảnh. Cố gắng làm mọi thứ tự nhiên nhất có thể. Doanh nghiệp có thể tìm đến các tiêu chuẩn quốc tế và tiến hành chứng nhận để gây ấn tượng đến khách hàng.
✍ Xem thêm: Hỗ trợ cấp Chứng nhận ISO 9001 cho doanh nghiệp F&B | Tiêu chuẩn về chất lượng quốc tế
3.2 Hướng đến thực phẩm lành mạnh
Người tiêu dùng Việt Nam ngày càng chú trọng vào những sản phẩm tốt cho sức khỏe. Những thực phẩm có nguồn gốc tự nhiên, thực phẩm hữu cơ,… trở thành xu hướng ăn kiêng mới.
Với những thay đổi này kích thích ngành hàng F&B chú tâm vào những giá trị to lớn, bền vững hơn. Cẩn thận trong việc tìm nguồn nguyên liệu và đóng gói sản phẩm, sẽ góp phần xây dựng thương hiệu. Doanh nghiệp có thể áp dụng các tiêu chuẩn quốc tế về hệ thống an toàn vệ sinh thực phẩm như ISO 22000 hoặc HACCP để đảm bảo chất lượng sản phẩm, dịch vụ cũng như nâng cao uy tín đối với khách hàng, đối tác.
3.3 Hợp tác với các thương hiệu F&B khác
Trong kinh doanh, có một chiến lược rất hay được sử dụng là “đứng trên vai người khổng lồ”. Với cách này, doanh nghiệp có thể tiếp cận nhanh chóng với khách hàng mục tiêu hơn.
3.4 Nhượng quyền kinh doanh
Đây là cách hiệu quả và nhanh chóng nhất để phát triển một chuỗi F&B. Một số thương hiệu lớn đang sử dụng phương pháp này như Burger King, Mcdonald's, KFC, Lotteria,... hay các thương hiệu đình đám của Việt Nam là Highland Coffee, The Coffee House, Cộng,... Vì thế nếu bạn muốn nhanh chóng chiếm lĩnh một thị trường ngách nào đó mà ngân sách không cho phép thì bạn có thể tận dụng mô hình này
3.5 Liên kết đa nền tảng, công nghệ số, thanh toán online
Người tiêu dùng trên toàn thế giới đã áp dụng những sự phát triển về kỹ thuật số. Họ bắt đầu xây dựng thói quen sử dụng ví Online, thay vì phải sử dụng tiền mặt. Phương pháp thanh toán này cực kỳ tiện lợi có đến khoảng 88% người dân Châu Á đã sử dụng hình thức thanh toán này. Thậm chí, nhiều cá nhân từ chối những doanh nghiệp F&B nào không sử dụng hình thức thanh toán Online.
Một số doanh nghiệp F&B nổi tiếng tại Việt Nam
Kết luận
Trên đây là toàn bộ các thông tin về ngành nghề F&B và những chiến lược hiệu quả theo xu hướng mới nhất mà các doanh nghiệp có thể tham khảo. Để có thể duy trì chuỗi F&B, đòi hỏi doanh nghiệp cần liên tục có sự cải tiến trong chất lượng dịch vụ, nhân sự, quản lý tài chính,… để có thể tăng trải nghiệm của khách hàng và phát triển bền vững trong ngành F&B cạnh tranh. Mọi yêu cầu về dịch vụ của Vinacontrol CE. Quý khách hàng vui lòng liên hệ qua Hotline 1800.6083 email vnce@vnce.vn để được nhận hỗ trợ nhanh và tốt nhất.