Cách chơi cờ vua giỏi nâng cao kỹ nghệ chơi cờ

Ziga chia sẻ cách chơi cờ vua giỏi từ những kiện tướng hàng đầu. Giúp bạn tiết kiệm thời gian nâng cao kỹ nghệ chơi cờ của mình.

Mọi người luôn phải trải qua một quá trình lâu dài để có thể đánh cờ vua giỏi. Tuy nhiên trong bài viết này Ziga sẽ giúp bạn rút ngắn thời gian nâng cao trình độ chơi cờ vua của mình.

Nếu bạn là người bắt đầu học chơi, hãy tham khảo luật chơi cờ vua Tại Đây

Cách chơi cờ vua giỏi hơn

Để nâng cao trình độ chơi cờ của mình bạn có thể làm theo một số cách tôi chia sẻ dưới đây:

Tham gia CLB cờ vua

Hãy giữ tâm trạng thoải mái và hòa đồng khi chơi cờ vua. Đừng đánh cờ với những người kém hơn bạn chỉ để cảm thấy tự hài lòng. Cách tốt nhất để bạn xốc lại tinh thần sau khi thua một ván cờ là nghiên cứu cách thức đánh thắng đối phương.

Ở các CLB cờ bạn sẽ gặp những người mạnh và yếu khác nhau. Chắc chắn sẽ có một mớ kinh nghiệm và kỹ năng ở đó.

Mình cũng từ tham gia CLB cờ vua Hà Nội, ở đó có rất nhiều người sẵn sàng giúp đỡ bạn.

Học cách đổi quân có lợi

Quân Tốt đáng giá 1 điểm. Mỗi quân Mã và Tượng đều đáng giá 3 điểm. Quân Xe đáng giá 5 điểm. Quân Hậu đáng giá 9 điểm. Tuy nhiên, thông tin này chỉ mang tính hướng dẫn, không phải chiến thuật để thắng cờ. Nếu chắc chắn rằng mình sẽ thắng cuộc, bạn có thể bỏ qua giá trị quân cờ.

• Không thí quân trừ phi bạn chắc thắng. Ví dụ, bạn không nên hy sinh quân Mã cho đòn tấn công cánh Vua khi không chắc mình sẽ thắng.
• Việc đổi một Tượng (3 điểm) và một Mã (3 điểm) lấy một Xe (5 điểm) và một Tốt (1 điểm) không có lợi, vì Mã và Tượng cộng lại mạnh hơn một quân Xe, còn quân Tốt phải tới khi tàn cuộc mới thực sự phát huy tác dụng.
• Những giá trị này chỉ là tương đối. Trong một số tình huống, quân Tượng hoặc Mã sẽ mạnh hơn quân Xe.
• Việc đổi quân (quân Mã hoặc Tượng đổi Xe) KHÔNG đáng trọn vẹn 2 điểm, dù điều này rất hiển nhiên về mặt số học. Chúng chỉ đáng từ 1-1.5 điểm mà thôi. Vì vậy, 1-2 (đôi khi là 3) quân Tốt là đủ để bù lại một cuộc đổi quân bất lợi.

Sử dụng mã và tượng

Các quân Tốt thường bị lạm dụng quá đà và phát triển quá xa, khiến những quân có tiềm năng không thể được phát triển. Sau đó, Tượng của đối phương thường sẽ chọc thủng được cấu trúc Tốt của bạn.

• Di chuyển quá nhiều Tốt sẽ làm suy yếu vị trí nhập thành của Vua và để lộ nhiều sơ hở để đối phương tấn công. Di chuyển Tốt quá nhiều cũng thường làm cấu trúc Tốt khi tàn cuộc bị yếu đi.

Quân xe lại bị vướng khá nhiều trong thời điểm đầu tiên. Chính vì vậy, mã và tượng là 2 quân tân công cực kỳ mạnh mẽ.

Hãy học cách sử dụng mã và tượng sao cho thuần thục nhất.

Tìm ra điểm yếu trong những nước đi

Có thể chia lối đánh của mọi người thành hai loại. Một số người xây dựng hàng phòng ngự mạnh; những người theo phong cách này có thể cực kỳ nguy hiểm nếu họ ưa tấn công.

Lối đánh còn lại là lối đánh cơ hội. Chỉ cần đối phương phạm sai lầm, họ lập tức nắm lấy thời cơ, nhanh chóng phát triển quân và tạo một thế cờ mở. Không lối đánh nào vượt trội hơn, nhưng phần lớn người chơi dùng lối đánh chắc chắn hơn là cơ hội.

• Tấn công dễ hơn phòng thủ. Một số người thích thí quân (gambit), cụ thể là thí Tốt để thực hiện đòn tấn công, vì họ thấy rằng tỷ lệ thắng cờ sẽ cao hơn.

Tham gia các giải cờ vua

Hãy thi đấu với tâm thế bạn sẽ thành công xuất sắc trong loạt trận đấu này. Quên đi xếp hạng. Quên đi điểm số. Bạn chỉ cần tham gia thi đấu và chơi hết sức mình, thái độ tích cực ấy sẽ giúp bạn hoàn thành mục tiêu.

Các giải đâu luôn là những trải nghiệm khó quên. Đồng thời nó là cơ hội học hỏi tốt cho bạn. Hãy cố gắng tham gia các giải dù là nhỏ nhất với tâm lý học hỏi là chính.

Tìm kiếm đối thủ xứng tầm

Tìm một người chơi giỏi hơn bạn và “cạnh tranh” với họ. Chơi cờ với họ. Thi đấu ở những giải mà họ tham gia. Từng bước làm quen với lối chơi của họ và sử dụng những hiểu biết của mình để đấu lại họ hoặc những người khác.

Đừng coi “đối thủ” này là người mà bạn cần vượt qua. Đừng quá dằn vặt bản thân nếu bạn thua. Tiếp tục đánh cờ với họ và liên tiếp như vậy tới khi bạn học được lối đánh của họ cùng cách thức đối phó.

Đọc các kỳ phổ cờ vua

Sau đây là một số cuốn sách hay:

• “The Mammoth book of Chess” (tạm dịch là “Cuốn sách khổng lồ về cờ vua”)
• “Logical Chess move by move” (tạm dịch là “Logic từng bước của cờ vua”) của Irving Chernev. Cuốn sách dạy bạn cách tấn công quân Vua trong khai cuộc Tốt trước Vua và cách chơi cờ cảm nhận vị trí trong khai cuộc Tốt trước Hậu.
• “My System” (tạm dịch là “Hệ thống cờ vua của tôi”) của Aaron Nimzovitch.
• “Bobby Fischer Teaches Chess” (tạm dịch là “Bobby Fischer dạy đánh cờ”) của Bobby Fischer. Một cuốn sách kinh điển dạy chiến thuật cờ vua cho người mới chơi.

• “Chess Master vs. Chess Amateur” (tạm dịch là “Trận đấu giữa kiện tướng và tay mơ”) của Max Euwe và Walter Meiden. Cuốn sách giải thích cách thức một kiện tướng đánh bại một kỳ thủ nghiệp dư bằng những nước đi chuẩn xác dựa trên yêu cầu của thế cờ.
• “Practical Chess Endings” (tạm dịch là “Thực hành các thế tàn cuộc trong cờ vua”) của Irving Chernev. Cuốn sách bao gồm 300 thế cờ tàn cuộc từ đơn giản tới phức tạp.
• “1001 Checkmates” (tạm dịch là “1001 cách chiếu tướng”) của Fred Reinfield. Một cuốn sách kinh điển giúp bạn nhìn ra các nước chiếu hết và tính toán các biến thể của thế cờ.
• “Ideas behind the Chess Openings” (tạm dịch là “Ý tưởng khai cuộc trong cờ vua”) của Reuben Fine. Cuốn sách giải thích chiến thuật đằng sau các bước khai cuộc, giúp bạn nhớ và áp dụng hiệu quả hơn.
• “100 selected games” (tạm dịch là “100 ván cờ chọn lọc”) của Botvinnik.

Nắm vững tàn cuộc

• Nếu không có Tốt, bạn phải hơn đối phương ít nhất một Xe (tức là hơn ít nhất 5 điểm) để chiếu hết. Ngoại lệ duy nhất của trường hợp này này là hai Mã (tổng điểm bằng 6) và Vua không thể cùng chiếu hết một Vua đơn độc.
• Vua là một quân cờ rất mạnh, hãy dùng nó để chặn và tấn công Tốt.
• Tàn cuộc Tượng khác màu (tức là Tượng của hai bên nằm ở các ô khác màu nhau) thường dẫn tới kết quả hòa, bởi các bên đều không thể bảo vệ được Tốt của mình.

• Tượng đáng giá hơn Mã trong mọi trường hợp, trừ khi trong thế cờ có Tốt bị khóa.
• Giá trị của Tốt, Xe, và Tượng sẽ tăng dần theo tiến trình của ván cờ, vì vậy bạn cần giữ gìn chúng.
• Trong nhiều trường hợp, một Xe và một Mã hoặc một Xe và một Tượng chỉ có thể hòa với một Xe.
• Trong tàn cuộc Hậu, người di chuyển Hậu tới vùng trung tâm trước tiên sẽ làm chủ thế cờ.

Chơi cờ mù

Cờ tưởng rèn luyện bạn bớt lãng quên và không rơi vào tình trạng buộc phải nhìn bàn cờ để xác định quân nào đang tấn công ô nào. Khi chơi cờ tưởng, bạn buộc phải ghi nhớ một lượng lớn thông tin về trạng thái các quân cờ.

Do đó, việc học cách sắp xếp thông tin về thế cờ thay vì nhớ vị trí từng quân đơn lẻ cũng sẽ không quá khó khăn. Dần dần, bạn sẽ nhìn được bức tranh toàn cảnh, để tâm đến những ý đồ phức tạp phơi bày trên bàn cờ cũng như dấu hiệu của những ý đồ đó nhằm quyết định bước đi phù hợp.

Tự tạo cách đánh của riêng bạn

Đừng nhất mực tuân theo bước 3 mà không có ngoại lệ, hãy đánh giá bố cục của các quân cờ để từ đó quyết định việc trao đổi quân có thật sự đáng hay không.

Khi bạn đang có lợi thế như ở ví dụ sau, việc trao đổi quân thường có lợi. Nếu bạn thắng cờ kể cả khi hóa Tốt thành Xe rồi đem thí chính quân Xe đó, bạn cũng sẽ thắng khi hóa Tốt thành Hậu, thí Hậu để đổi Xe và Tượng của đối phương.

Quân Hậu có thể di chuyển tương tự như quân Xe, do đó Hậu cũng có thể được sử dụng thay Xe trong những chiến lược dụng Xe để thắng cuộc.

Hãy áp dụng những kỹ năng đã học để nhận biết quy luật trong cờ vua, lựa chọn những nước đi khiến đối phương dễ phạm sai lầm và đem đến chiến thắng cho bạn.

Chiến thuật của bạn có thể bao gồm hiểu biết về đối phương, những lỗi lầm mà đối phương mắc phải trước đó, hoặc những lỗi chung mà mọi người hay mắc phải.

Luyện tập chơi cờ vua giỏi hơn

Nắm bắt những kiểu khai cuộc cơ bản

Bạn có thể dễ dàng tìm thấy những trận đấu này tại các trang trực tuyến như chessgames.com.

Bạn nên ghi nhớ 10 nước đi đầu tiên của bên đen và bên trắng để có được cảm nhận về cách các kiện tướng cờ vua thực thụ bắt đầu ván cờ của mình.

Việc ghi nhớ không những giúp bạn nhận thức được về phương pháp thành công mà còn về cách thức để thực sự vượt trội.

Ngoài ra, bạn cũng sẽ trở nên kỷ luật hơn, bởi bạn vừa phải rèn luyện đầu óc để tiếp thu, vừa phải hiểu rõ lý do ẩn sau những nước cờ tuyệt vời đó.

Giải các thế cờ vua

Bạn có thể sử dụng các trang như Chesstempo, Chessity, hoặc Puzzle Books để giải thử các thế cờ vua.

Dĩ nhiên, bạn cần nhiều thời gian để hoàn thành mục tiêu này, nhưng chỉ cần đặt mục tiêu mỗi ngày giải ít nhất một câu, bạn sẽ đạt được những bước tiến lớn.

Bạn cũng có thể đặt một mục tiêu thực tế hơn, ví dụ như 1.000 câu đố, sau đó xem xét liệu mình có thể làm gì tiếp theo.

Sử dụng các phần mềm hỗ trợ

Bạn biết đấy, các phần mềm sẽ giúp bạn tối ưu hơn cho từng nước đi. Chính vì vậy, sử dụng các SW trong luyện tập là cực kỳ hữu ích.

Hiện nay có rất nhiều phần mềm cờ vua cho bạn lựa chọn. Có thể tải ngay về diện thoại hoặc máy tính của mình luyện tập hàng ngày hàng giờ .