Quy định pháp luật về lao động chưa thành niên, dưới 18 tuổi

Người lao động chưa thành niên là người lao động dưới bao nhiêu tuổi? 15 tuổi làm được việc gì? 14 tuổi nên làm nghề gì và 13 tuổi làm phục vụ được không?

Quy định pháp luật về lao động chưa thành niên

1. Những công việc cho người chưa đủ 18 tuổi (lao động chưa thành niên)

Người lao động chưa thành niên là người lao động dưới 18 tuổi. Người chưa thành niên vẫn có thể tham gia lao động nhưng chỉ được làm các công việc mà pháp luật cho phép, cụ thể:

➧ Lao động chưa đủ 13 tuổi chỉ được làm các công việc nghệ thuật, thể dục, thể thao. Những công việc này không được làm tổn hại đến sự phát triển thể chất, trí lực, nhân cách, đồng thời phải được cơ quan chuyên môn về lao động thuộc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh đồng ý.

➧ Lao động đủ 13 đến 15 tuổi được làm các công việc nhẹ như:

• Nuôi tằm;
• Biểu diễn nghệ thuật;
• Vận động viên thể thao;
• Lập trình phần mềm;
• Chăn thả gia súc tại nông trại;
• Phụ gỡ lưới cá, đan lưới cá, phơi khô thủy sản;
• Làm cỏ vườn rau sạch, thu hoạch rau củ, quả sạch theo mùa;
• Cắt chỉ, thùa khuyết, đơm nút, đóng gói những sản phẩm dệt thủ công vào hộp;
• Các nghề truyền thống như dệt chiếu, làm bánh đa, dệt thổ cẩm, làm bún gạo, làm miến…;
• Gói nem, gói bánh kẹo thủ công (không bao gồm việc vận hành và các công việc cần sử dụng thiết bị, máy móc, dụng cụ đóng gói);
• Các nghề thủ công mỹ nghệ như thêu ren, làm tranh dân gian, nặn tò te, tranh khắc gỗ, nhặt vỏ sò, xâu chuỗi hạt kết cườm…

➧ Lao động từ đủ 15 đến chưa đủ 18 tuổi không được làm công việc như:

• Phá dỡ công trình xây dựng;
• Bảo trì, bảo dưỡng các thiết bị, máy móc;
• Nấu, thổi, đúc, cán, dập hay hàn kim loại;
• Lặn biển, đánh bắt thủy - hải sản xa bờ;
• Mang, vác hoặc nâng các vật nặng vượt quá thể trạng người lao động chưa thành niên;
• Các công việc khác gây tổn hại đến sự phát triển thể chất, trí lực, nhân cách người lao động;
• Sản xuất, kinh doanh rượu, bia hoặc đồ uống có cồn nói chung;
• Sản xuất, kinh doanh thuốc lá, các chất kích thích tác động đến tinh thần hoặc các chất gây nghiện khác.

Tham khảo thêm:

>>Quy định về hợp đồng lao động;

>> Quy định Luật Bảo hiểm xã hội;

>>Chế độ tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp - Điều kiện, mức hưởng.

2. Thời giờ làm việc của người chưa thành niên

Theo quy định tại Điều 146 Bộ luật Lao động 2019, thời gian làm việc của lao động chưa đủ 18 tuổi như sau:

➧ Lao động chưa đủ 15 tuổi:

• Không được làm việc quá 4 giờ/ngày và 20 giờ/tuần;
• Không được làm thêm giờ;
• Không được làm việc vào ban đêm.

➧ Lao động từ đủ 15 đến chưa đủ 18 tuổi:

• Không được làm việc quá 8 giờ/ngày và 40 giờ/tuần;
• Có thể làm thêm giờ và làm việc vào ban đêm đối với một số công việc quy định tại Phụ lục V ban hành kèm theo Thông tư 09/2020/TT-BLĐTBXH.

14 tuổi được làm phục vụ quán cà phê, quán ăn, nhà hàng không?

Theo các quy định mà Kế toán Anpha đã nêu ở trên, người dưới 15 tuổi chỉ được làm những công việc nhẹ, không gây ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất và tinh thần.

Trong danh sách công việc được phép, không có công việc phục vụ tại quán cà phê, nhà hàng hay quán ăn. Vì vậy, người lao động 14 tuổi không đủ điều kiện để ứng tuyển và làm việc tại các cơ sở này.

Nếu người sử dụng lao động vẫn tuyển dụng lao động dưới 15 tuổi cho công việc phục vụ quán cà phê, quán ăn hay nhà hàng sẽ phải chịu trách nhiệm pháp lý và có thể bị xử phạt hành chính theo quy định của pháp luật.

➧ Tóm lại, người lao động phải đủ từ 15 tuổi mới có thể làm phục vụ tại quán cà phê, nhà hàng hay quán ăn. Đồng thời bạn cần lưu ý là, chi tiết công việc cũng như nơi làm việc không được thuộc các trường hợp cấm mà Anpha chia sẻ ở nội dung trên.

>> Xem chi tiết: Các công việc cấm đối với NLĐ từ 15 đến 18 tuổi (Điều 147 Bộ luật Lao động 2019).

Sử dụng lao động dưới 18 tuổi bị xử lý như thế nào?

Nghị định 12/2022/NĐ-CP quy định mức phạt vi phạm sử dụng lao động chưa thành niên như sau:

➧ Phạt tiền từ 20.000.000 - 25.000.000 đồng đối với NSDLĐ có 1 trong những hành vi sau:

1. Sử dụng lao động chưa đủ 15 tuổi làm thêm giờ, làm việc vào ban đêm;
2. Sử dụng lao động chưa thành niên nhưng chưa có sự đồng ý của cha, mẹ, người giám hộ của người đó;
3. Sử dụng lao động chưa thành niên làm việc quá thời gian làm việc quy định tại Bộ luật Lao động 2019;
4. Sử dụng người lao động đủ từ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi (lao động dưới 18 tuổi nói chung) làm thêm giờ, làm việc vào ban đêm trong những công việc không được pháp luật cho phép;
5. Vi phạm khác về sử dụng lao động chưa đủ 15 tuổi:
   • Bố trí thời gian làm việc ảnh hưởng đến việc học tập;
   • Không có hợp đồng lao động bằng văn bản và sự đồng ý của người đại diện hợp pháp của người lao động;
   • Không có giấy khám sức khỏe từ cơ sở y tế có thẩm quyền xác nhận sức khỏe của người lao động dưới 15 tuổi;
   • Không tổ chức kiểm tra sức khỏe định kỳ ít nhất 1 lần trong 6 tháng;
   • Không đảm bảo điều kiện làm việc, an toàn, vệ sinh lao động phù hợp với độ tuổi.

➧ Phạt tiền từ 50.000.000 - 75.000.000 đồng đối với người sử dụng lao động nếu để người chưa thành niên làm các công việc ngoài danh mục được pháp luật cho phép, như Anpha đã đề cập tại: Quy định về lao động chưa thành niên.

Lưu ý:

Tại Điều 6 Nghị định 12/2022/NĐ-CP cũng quy định rõ mức phạt nêu trên là mức phạt đối với cá nhân, đối với tổ chức vi phạm thì mức phạt sẽ gấp 2 cá nhân.

Câu hỏi liên quan đến lao động dưới 18 tuổi

1. Lao động chưa thành niên là gì?

Lao động chưa thành niên là người lao động chưa đủ 18 tuổi. Người chưa thành niên vẫn được tham gia lao động nhưng chỉ được làm các công việc theo quy định của pháp luật.

2. Bao nhiêu tuổi thì được làm thêm?

Theo quy định tại Điều 146 Bộ luật Lao động 2019, độ tuổi được lao động là từ đủ 15 tuổi đến dưới 18 tuổi. Tuy nhiên, lao động ở những độ tuổi này chỉ được làm việc tối đa 8 giờ/ngày và tối đa 40 giờ/tuần.

Lưu ý:

Người chưa đủ 13 tuổi và người từ đủ 13 - 15 tuổi vẫn được làm các công việc nhẹ theo quy định của pháp luật.

>> Xem thêm: Quy định về lao động chưa thành niên.

3. 14 tuổi có được làm phục vụ ở quán cà phê không?

Không. Người lao động từ đủ 13 đến 15 tuổi không được làm phục vụ tại quán cà phê, nhà hàng, quán ăn… mà chỉ được làm các công việc nhẹ theo danh mục do Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội ban hành tại Thông tư 09/2020/TT-BLĐTBXH.

>> Xem chi tiết: Công việc được làm đối với lao động từ đủ 13 đến 15 tuổi.

4. 14 tuổi nên làm nghề gì? 15 tuổi làm được việc gì?

Người lao động từ 14 đến 15 tuổi có thể làm các công việc nhẹ như:

• Nuôi tằm;
• Biểu diễn nghệ thuật;
• Vận động viên thể thao;
• Lập trình phần mềm;
• Gói nem, gói bánh, kẹo thủ công;
• Chăn thả gia súc tại nông trại;
• Phụ gỡ lưới cá, đan lưới cá, phơi khô thủy sản;
• Làm cỏ vườn rau sạch, thu hoạch rau củ, quả sạch theo mùa…

5. Sử dụng lao động dưới 18 tuổi bị xử lý như thế nào?

Người sử dụng lao động thuê lao động dưới 18 tuổi có thể bị xử phạt hành chính:

• Phạt tiền từ 20.000.000 - 25.000.000 đồng đối với người sử dụng lao động có 1 trong những hành vi:
  • Sử dụng lao động chưa đủ 15 tuổi làm thêm giờ, làm việc vào ban đêm;
  • Sử dụng lao động chưa thành niên nhưng chưa có sự đồng ý của cha, mẹ, người giám hộ của người đó;
  • Sử dụng lao động chưa thành niên làm việc quá thời gian làm việc quy định tại Bộ luật Lao động 2019…
• Phạt tiền từ 50.000.000 - 75.000.000 đồng đối với người sử dụng lao động nếu để người chưa thành niên làm các công việc ngoài danh mục được pháp luật cho phép.

>> Tham khảo chi tiết: Mức xử phạt sử dụng lao động dưới 18 tuổi.

6. Người lao động chưa thành niên là người lao động dưới bao nhiêu tuổi?

Người lao động chưa thành niên là người lao động dưới 18 tuổi. Mặc dù người chưa thành niên vẫn được tham gia lao động nhưng chỉ được làm các công việc mà pháp luật cho phép.

7. 15 tuổi đi làm nghề gì thì được?

Lao động 15 tuổi có thể làm các công việc nhẹ được pháp luật quy định như: biểu diễn nghệ thuật, lập trình phần mềm, nuôi tằm, chăn thả gia súc tại nông trại, làm cỏ tại vườn rau sạch, thu hoặc rau củ, quả sạch theo mùa…

>> Tham khảo thêm: Công việc người từ 15 tuổi có thể làm.

8. Bao nhiêu tuổi được làm phục vụ quán cafe? 13 tuổi làm phục vụ được không?

Bộ luật Lao động 2019 quy định rõ người lao động từ 13 tuổi không được làm phục vụ tại quán cà phê, mà chỉ được làm những công việc nhẹ không gây tổn hại đến sự phát triển thể chất, trí lực và nhân cách.

Để được làm thêm tại quán cà phê hay các cửa hàng kinh doanh dịch vụ ăn uống, lao động phải từ đủ 18 tuổi trở lên (hay lao động vị thành niên).

Gọi cho chúng tôi theo số 0984 477 711 (Miền Bắc) - 0903 003 779 (Miền Trung) - 0938 268 123 (Miền Nam) để được hỗ trợ.